نزدیک شدن دنباله دار 3I
مداربسته: نزدیک شدن دنباله دار 3I/ATLAS به زمین یک هدیه کریسمس استثنایی برای ستاره شناسان است.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - در یک رویداد نجومی نادر، دنباله دار 3I/ATLAS، که از یک منظومه شمسی دوردست آمده است، به سیاره ما نزدیک خواهد شد و در ۱۹ دسامبر، تنها چند روز پیش از کریسمس، به نزدیکترین نقطه خود به زمین خواهد رسید.
این دنباله دار بخشی از منظومه شمسی ما نیست؛ بلکه یک جرم میان ستاره ای است که میلیارد ها سال پیش در اطراف یک ستاره دیگر تشکیل شده است. سپس توسط گرانش یک سیاره غول پیکر در کهکشان ما به حرکت درآمده و در فضا سفر کرده تا به ما رسیده است.
این دنباله دار سومین جرم میان ستاره ای است که، بعد از جرم مرموز «اوموآموا» (کشف شده در سال ۲۰۱۷) و دنباله دار بوریسوف (کشف شده در سال ۲۰۱۹) توسط انسان کشف شده است.
آن چه این اجرام را متمایز می کند اینست که مدار های باز دارند و به آنها اجازه می دهد وارد منظومه شمسی ما شوند و سپس برای همیشه آنرا ترک کنند، بر خلاف اغلب دنباله دار ها و سیارک هایی که به دور خورشید ما می چرخند. بنابراین، آنها فرصتی بی نظیر برای مطالعه مواد تشکیل شده در دیگر منظومه های شمسی هستند.
بعد از کشف نخستین شیء بین ستاره ای در سال ۲۰۱۷، متوجه شدیم که منظومه شمسی ما گهگاه میزبان بازدیدکنندگانی از منظومه های ستاره ای دیگر است. این اشیاء که "مهمانان بین ستاره ای" نامیده می شوند، اساساً با همه چیز در منظومه شمسی ما متفاوت هستند: آنها به دور خورشید ما نمی چرخند، بلکه از اعماق فضا می آیند، به سرعت از کنار ما عبور می کنند و سپس برای همیشه آنجا را ترک می کنند. مدار های بسیار دور آنها نشان دهنده منشأ بیگانه آنهاست.
آن چه مطالعه این بازدیدکنندگان را بسیار مهم می کند اینست که آنها اسرار تشکیل سیارات در منظومه های ستاره ای دور را با خود حمل می کنند. هر دنباله دار یا سیارک مانند یک کپسول زمان است که مواد را از مراحل اولیه منظومه سیاره ای که از آن آمده اند، حفظ می نماید. با تحلیل و بررسی ترکیب شیمیایی آنها، می توانیم اطلاعات زیادی در مورد شرایطی که تحت آن شکل گرفته اند، کسب نماییم.
شواهد علمی نشان میدهد که منظومه شمسی ما خود منبع چنین اشیاء بین ستاره ای بوده است. در ابتدای کار، با مهاجرت و تغییر مدار های سیارات غول پیکر، مقادیر عظیمی از مواد را به فضای بین ستاره ای پرتاب کردند. تخمین زده می شود که معادل ۳۰ برابر جرم زمین، اجرامی به اندازه این دنباله دار از منظومه شمسی ما به کهکشان راه شیری پرتاب شده اند.
از آنجا که حالا می دانیم اغلب ستارگان دارای سیاراتی هستند که به دور آنها می چرخند، منطقی است که سایر منظومه های سیاره ای هم دنباله دار های خویش را به فضا پرتاب کرده اند. بنابراین، مطالعه ی بازدیدکنندگان ستاره ای مانند ۳I/ATLAS نگاهی اجمالی به فرایند های روی داده در دیگر منظومه های شمسی به ما می دهد.
از این بازدیدکننده چه می توانیم بیاموزیم؟
مطالعات قبلی نشان داد که دنباله دار بوریسوف غنی از مونوکسید کربن بوده است، که نشان میدهد در مناطق بسیار سرد و دور از ستاره ی مادر خود تشکیل شده است. مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان داده است که دنباله دار فعلی، 3I/ATLAS، غنی از دی اکسید کربن است، ماده ی دیگری که برای یخ زدن به سرمای شدید نیاز دارد. این امر دانشمندان را به این نتیجه می رساند که این دنباله دار در مناطق سرد و دور از منظومه شمسی اولیه خود تشکیل شده است.
این یافته ها سوالات عمیقی را مطرح می کنند: آیا دنباله دار های خورشیدی ما در مناطقی نزدیک تر به خورشید تشکیل شده اند؟ یا این که آیا منظومه شمسی ما دنباله دار های دوردست خویش را به فضای بین ستاره ای پرتاب کرده است؟ پاسخ می تواند به ما بگوید که منظومه شمسی ما در مقایسه با سایر منظومه های کهکشان ما چقدر منحصر به فرد است.
چطور می توانید آنرا ببینید؟
با نزدیک شدن 3I/ATLAS به زمین در ۱۹ دسامبر، این دنباله دار با تلسکوپ های آماتور قدرتمند یا دوربین های دوچشمی باکیفیت بالا قابل مشاهده خواهد بود. برای ستاره شناسان، این نزدیکی فرصتی طلایی برای تحلیل و بررسی دقیق تر ترکیب آن با استفاده از تلسکوپ های غول پیکر است، جایی که سیگنال های دریافتی آن قوی تر و شفاف تر خواهد بود.
بالاخره، این بازدیدکننده ستاره ای به ما یادآوری می کند که منظومه شمسی ما در جهان منزوی نیست، بلکه بخشی از یک سیستم تبادل کیهانی بزرگتر است. همانطور که ما مواد را به فضای بین ستاره ای پرتاب کرده ایم، به نوبه خود موادی را از سایر منظومه های ستاره ای دریافت می نماییم. هر بازدیدکننده ای از این نوع، درک عمیق تری از نحوه تشکیل منظومه های سیاره ای در سراسر کهکشان ما عرضه می کند و به ما کمک می نماید تا تعیین نماییم که آیا منظومه شمسی ما در این جهان پهناور نمونه است یا منحصر به فرد.
منبع: Space.com
به طور خلاصه سپس توسط گرانش یک سیاره غول پیکر در کهکشان ما به حرکت درآمده و در فضا سفر کرده تا به ما رسیده است.
این دنباله دار سومین جرم میان ستاره ای است که، پس از جرم مرموز اوموآموا (کشف شده در سال ۲۰۱۷) و دنباله دار بوریسوف (کشف شده در سال ۲۰۱۹) توسط انسان کشف شده است.
آنچه این اجرام را متمایز می کند این است که مدار های باز دارند و به آنها اجازه می دهد وارد منظومه شمسی ما شوند و سپس برای همیشه آن را ترک کنند، بر خلاف اغلب دنباله دار ها و سیارک هایی که به دور خورشید ما می چرخند. مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان داده است که دنباله دار فعلی، 3I/ATLAS، غنی از دی اکسید کربن است، ماده ی دیگری که برای یخ زدن به سرمای شدید نیاز دارد.
با نزدیک شدن 3I/ATLAS به زمین در ۱۹ دسامبر، این دنباله دار با تلسکوپ های آماتور قدرتمند یا دوربین های دوچشمی با کیفیت بالا قابل مشاهده خواهد بود.
منبع: مداربسته
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب