ناسا به دنبال انتشار عمومی همه داده های جیمز وب
مداربسته: مداربسته: ناسا در نظر دارد روزی داده های به دست آمده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب را همزمان در اختیار دانشمندان و عموم قرار دهد.
به گزارش مداربسته به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، تلسکوپ فضایی جیمز وب در ماه ژوئیه، با انتشار نخستین تصاویر باکیفیت علمی خود، جهان را متحیر کرد. با این حال، هم اکنون، عموم مردم تنها اجازه دارند بخشی از داده هایی را که توسط این تلسکوپ جمع آوری می شود، مشاهده کنند. بنابراین رقابتی پر هیجان برای به دست آوردن فرصت مطالعاتی از این رصدخانه مداری به وجود آمده است و برندگان این رقابت می توانند به انجام مشاهدات با استفاده از وب بپردازند و فرصتی یک ساله برای تحلیل و بررسی داده ها قبل از انتشار در اختیار داشته باشند. اما ناسا درحال بررسی امکان تغییر این سیاست گذاری و عرضه کرده های جدید این تلسکوپ ۱۰ میلیارد دلاری به جهانیان است. البته که دانشمندان در این مورد اختلاف نظر دارند.
الساندرا آلویسی(Alessandra Aloisi)، رئیس دفتر مأموریت علمی در موسسه علمی تلسکوپ فضایی(STScI) در مریلند، که هم تلسکوپ فضایی جیمز وب و هم تلسکوپ فضایی هابل را اداره می کند، به اسپیس گفته است: این مورد کاملاً بحث برانگیز است. چونکه هر دو چاره مزایا و معایب خویش را دارند.
بحث در مورد تغییر این سیاست ها بعد از عرضه دستورالعملی از جانب دفتر سیاست علم و فناوری کاخ سفید در ماه آگوست شروع شد. برپایه این دستورالعمل تحقیقات انتشار یافته برپایه داده های بودجه فدرال باید تا آخر سال ۲۰۲۵ به صورت مجانی در دسترس عموم قرار بگیرند. ناسا حالا در نظر دارد تا یک گام فراتر برود و تمام داده هایی که بودجه آنها را فراهم می آورد را بدون اتلاف وقت در دسترس عموم قرار دهد. ازاین رو موسسه علوم تلسکوپ فضایی از دانشمندان خواسته تا نظرات خویش را در این مورد به اشتراک گذارند.
عمومی کردن فوری داده های جیمز وب، برای مثال می تواند بر اساس استفاده ی اخترشناسان از سرور پیش چاپ "arXiv.org" باشد، جایی که عموم مردم می توانند آخرین تحقیقات علمی را به صورت رایگان، بدون احتیاج به خرید اشتراک مجلات گران قیمت مطالعه کنند. آلویسی اظهار داشت: کل جامعه نجومی بیشتر و بیشتر به سمت دسترسی آزاد می روند.
اما به رغم انتشار مداوم عناوین مختلف در مورد رصدهای جیمز وب، طبق گفته مجله ساینس(Science)، تنها حدود یک چهارم از رصدهای برنامه ریزی شده ی این تلسکوپ در یک ساله اول، بلافاصله منتشر می شوند و ۷۵ درصد باقی مانده غیر قابل دسترس باقی مانده اند.
آلویسی تصریح کرد که در دسترس قرار دادن فوری داده های جیمز وب می تواند درهای جدیدی از علم را به روی محققانی بگشاید که منابع لازم برای درخواست فرصت رصدی با تلسکوپ وب را ندارند. علاوه بر آن دانشمندانی که برای مشاهدات جدید برنامه ریزی می کنند، داده های بیشتری در اختیار خواهند داشت که به صورت بالقوه روند علمی کار را سرعت می بخشد.
در نهایت، باآنکه اکتشافات به داده های واقعی متکی هستند، اما اشخاص باید ایده ی پشت جمع آوری این داده ها را مطرح کنند و دانشمندان عموماً می خواهند که ایده های خویش را مستند کنند. دوره ی یک ساله دسترسی انحصاری به داده های جیمز وب کافی است تا تیم های تحقیقاتی پشت این پروپوزال ها بتوانند خود در ابتدا یافته هایشان را منتشر کنند.
آلویسی اظهار داشت: منظور اینست که افرادی که یک ایده علمی دارند و داده ها را دریافت می کنند، باید یک دوره زمانی در اختیار داشته باشند که در طول آن نگرانی از بابت سرقت داده ها و سرقت ایده شان نداشته باشند.
این فرصت انحصاری همینطور به اخترشناسان زمان کافی می دهد تا تحلیل و بررسی های خویش را با دقت بیشتری انجام دهند. این یکی دیگر از صدمه های احتمالی است که تغییر سیاست ناسا امکان دارد به همراه داشته باشد.
آلویسی اظهار داشت: برخی افراد ادعا می کنند که این کار امکان دارد منجر به افت کیفیت فعالیتهای علمی شود، چونکه افراد عجله دارند تا قبل از فاش شدن مقاله آنرا منتشر کنند.
تغییر فرهنگ
آلویسی گفت، ناظران جیمز وب دسترسی انحصاری یک ساله خویش را حداقل برای یک سال و نیم آینده حفظ خواهند کرد، چونکه موسسه علمی تلسکوپ فضایی هم اکنون دریافت درخواست ها برای دومین سال علمی جیمز وب را شروع کرده و دومین سال از رصدهای علمی وب در ماه ژوئیه آینده آغاز خواهد شد. علاوه بر این، ناسا پیش از این با شرکای خود در این مأموریت یعنی آژانس های فضایی اروپا و کانادا، به صورت کتبی توافق هایی داشته است که در آنها یک دوره انحصاری یک ساله مشخص شده است. هرگونه تغییر در رویه های مدیریت داده های تلسکوپ جیمز وب مستلزم تعدیل آن توافق نامه ها است.
آلویسی اظهار داشت: این مورد یک شبه اتفاق نمی افتد و حذف دسترسی انحصاری به صورت کلی به احتمال زیاد در یک لحظه اتفاق نخواهد افتاد. من گمان می کنم که این کار تدریجی تر از تبدیل ناگهانی ۱۲ ماه انحصار به صفر باشد.
او افزود که موسسه علمی تلسکوپ فضایی سابقه ی موفقیت آمیزی در ایجاد چنین تغییراتی در سیاست ها داشته است.
در سال ۲۰۱۸، این موسسه بررسی درخواست های ناشناس از جانب دانشمندان جهت استفاده از هابل را آزمایش کرد و امید می رفت که این کار سبب افزایش تنوع در رصدگران منتخب شود. باآنکه نگرانی هایی در خصوص این که ستاره شناسان در این صورت نمی توانند بر تجربه شخصی خود در درخواست ها تاکید کنند، یا این که امکان دارد فردی فاقد صلاحیت بتواند زمان رصدی را به دست آورد هم وجود داشت.
آلویسی اظهار داشت: بررسی دوگانه درخواست های ناشناس در ابتدا بسیار بحث برانگیز بود، اما موسسه به آن پایبند بود، ما راهی برای انجام آن پیدا کردیم، آنرا اجرا کردیم و الان به استانداردی در نحوه بررسی درخواست ها تبدیل گشته است.
این موسسه همینطور دوره های انحصاری برای مشاهدات هابل تنظیم کرده است. هنگامی که این تلسکوپ در سال ۱۹۹۰ به فضا پرتاب شد، دانشمندانی که فرصت استفاده از هابل را به دست آورده بودند، مانند رصدگران امروزی جیمز وب، یک فرصت رصدی یک ساله داشتند. اما موسسه تصمیم گرفت این دوره را برای رصدهایی که از اواخر سال ۲۰۱۷ شروع می شدند به شش ماه کم کند و این کار هم نگرانی هایی از جانب ستاره شناسان برانگیخت.
آلویسی می گوید: حالا که ما این تغییر را انجام داده ایم، هیچ کس آنرا به خاطر نمی آورد. همه چیز مثل قبل به آرامی پیش می رود. وی همینطور تصریح کرد که باآنکه روند رسمی برای ثبت شکایات اخترشناسان در مورد لو رفتن مقالات وجود ندارد، اما این موسسه شاهد افزایش گزارش های غیررسمی در این مورد نبوده است.
آلویسی همینطور بر این باور است که موسسه علمی تلسکوپ فضایی می تواند حد وسطی بین اعطای یک دوره انحصاری یک ساله و دسترسی عمومی فوری ایجاد نماید. برای مثال ایجاد راهی که اخترشناسان طی آن بتوانند در درخواست خود اعلام کنند که می خواهند دوره انحصاری خویش را حفظ کنند یا خیر. این موسسه همینطور می تواند سیاستی وضع کند که دانشمندان را ملزم به انتشار مقاله بر مبنای داده های تازه کند.
اما به قول آلویسی، آنچه که از همه بیشتر به آن نیاز داریم تغییر در شیوه رفتار ستاره شناسان است.
وی در این مورد توضیح داد: ما باید فرهنگی ایجاد نماییم که در صورت حرکت به سمت داده هایی با دسترسی آزاد، اعضای جامعه نجومی به یکدیگر احترام بگذارند و کاری که سایرین انجام می دهند را تکرار نکنند.
منبع: newcctv.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب